Het activistenschip de Madleen heeft de haven van Ashdod in Israël bereikt, nadat het onderweg was naar Gaza.

Het schip, dat onder andere pro-Palestijnse activisten vervoert, werd zondagnacht tegengehouden door het Israëlische leger in internationale wateren, ongeveer 200 kilometer van de Gazaanse kust.

De Israëlische autoriteiten hebben aangekondigd dat de opvarenden waarschijnlijk naar een detentiecentrum worden gebracht voor ondervraging en deportatie.

De Israëlische minister van Defensie heeft aangegeven dat hij wil dat de opvarenden beelden bekijken van de aanval van Hamas op 7 oktober 2023. De Israëlische marine heeft het schip geënterd toen het op volle zee was.

De organisatie Freedom Flotilla Coalition, die verantwoordelijk is voor de expeditie, heeft de actie van Israël bekritiseerd als een schending van het zeerecht.

Volgens mensenrechtenorganisaties is een schending van het zeerecht gepleegd, gezien het schip zich bevond in internationale wateren.

Experts in maritiem recht, zoals viceadmiraal buiten dienst Ben Bekkering, hebben opgemerkt dat staten over het algemeen geen jurisdictie hebben over internationale wateren.

Hoewel er uitzonderingen zijn, is het onduidelijk of deze uitzonderingen van toepassing zijn op deze situatie.

Bekkering merkte op dat een schip alleen mag worden doorzocht door een staat waarvan het schip de vlag voert, of met toestemming van de vlaggenstaat, rederij en kapitein.

Het schip de Madleen vertrok vorige week vanuit Italië met twaalf pro-Palestijnse activisten aan boord, waaronder de bekende Zweedse activist Greta Thunberg en de Frans-Palestijnse Europarlementariër Rima Hassan.

De kapitein van het schip is de Nederlander Mark van Rennes.

De reacties op de Israëlische actie zijn divers; verschillende NGO's en politici hebben de gang van zaken veroordeeld.

In Spanje werd de Israëlische gezant op het matje geroepen, en Nederlandse politici uitten ook scherpe kritiek, waarbij Kamerlid Kati Piri sprak van een directe schending van zeerecht en D66-Kamerlid Jan Paternotte deze actie bestempelde als een 'scheepskaping'.

De acties van Israël zijn niet zonder precedent.

In 2010 viel Israël een vloot van zes schepen aan van de Gaza Freedom Flotilla, wat resulteerde in de dood van negen opvarenden en tientallen gewonden.

Bekkering merkte op dat de huidige situatie verschilt van die in 2010 en gaf aan te verwachten dat de activisten snel naar huis zullen worden teruggestuurd.

Israëlische functionarissen hebben het schip verschillende keren aangeduid als een 'selfiejacht', en een woordvoerder van de Israëlische regering beschreef de lading als 'magere vracht', die naar Gaza zal worden gestuurd.

De juridische en morele discussie rondom deze incidenten worden verwacht enige tijd voort te duren, met de strijd om het publieke narratief als een belangrijk element.